Ou como o Sol se põe... no vaso que o contém...
Ou como a luz brilha - sem se ver - nas gentes que brilham pelo seu ser...
Jardim das Hespérides...
pomar dos Laranjos...
flores brancas
- simples -
puras...
Gentes récias
- firmes -
duras...
Filhas do mar, da rocha e do verde prado...
Do riacho que corre alegre desde o granito inexplorado...
Filhos do rio que - saudoso - une a margem de um e outro lado...
Dos campos verdes que dão vida e se mantêm solo sagrado...
Das verdes xentes que partilham o mesmo sentir,
o mesmo por-vir.. e o mesmo Passado...
Porto - do Graal...
Como esquencer o nosso Fado?...
São negros os meus queixumes,
são tão longos e tão breves
os longos olhos distantes,
dos amigos dos amantes,
e outros tantos nunca antes vistos;
são discursos, são ministros sinistros são...
quem são, afinal?
Quanto tempo,
quanto tempo a esperar a hora?
quanto tempo mais, meu amor,
meu povo à beira mar e cal?
Basta de lamento
Viva Portugal, viva Portugal.
Esta noite vou cobrir-me
com o xaile de minha mãe que já morreu.
Á mesma hora acender o braseiro
e rezar e cantar com a voz
que Deus me deu:
"Ai Mouraria da velha rua da Palma,
onde eu um dia deixei presa a minha alma".
Quando a hora tardía chegar,
todas as coisas vão mudar de lugar.
Para sempre a teu lado:
meu amor, meu amor
meu país
Minha mãe, minha avó
minha raíz
minha mãe, minha avó
minha matriz
meu só-li-dó
meu filho que quis.
Sonhos de alvoroços
na madrugada em espuma
desfaço-me teus pés, meu graal
Viva Portugal,
o meu Porto do graal.
Dulce Pontes - dueto com Uxia...
A Gaita Galega
Cando este cantar, poeta,
na lira xemendo entonas,
non sei o que por min pasa
que as lagrimiñas me afogan,
que ante de min cruzar vexo
a Virxen-mártir que invocas,
cos pés cravados de espiñas,
cas mans cubertas de rosas.
En vano a gaita, tocando,
unha alborada de groria,
sóns polos aires espalla
que cán nas tembrantes ondas;
en vano baila contenta
nas eiras a turba louca,
que aqueles sóns, tal me afrixen,
cousas tan tristes me contan,
que eu podo decirche
non canta, que chora
Vexo Contigo estos ceos.
vexo estas brancas auroras,
vexo estes campos froridos
donde se arrullan as pombas,
i estas montañas xigantes
que alo nas nubes se tocan
cubertas de verdes pinos
e de frliñas cheirosas;
vexo esta terra bendita
donde o ben de Dios rebota
e donde anxiños hermosos
tecen brillantes coroas;
mas, !ay!, como tamén vexo
pasar macilentas sombras
grillós de ferro arrastrando
antre sonrisas de mofa,
aunque mimosa gaitiña
toque alborada de groria,
eu pode decirche
non canta, que chora
Falas y o meu pensamento
mira pasar temerosas
as sombras deses cen portos
que ó pé das ondiñas moran,
e pouco a pouco marchando
fráxiles, tristes e soyas,
vagar as naves soberbas
aló nunha mar traidora.
Y !ay! como nelas navegan
os fillos das nosas costas
con rumbo à América infanda
que a morte con pan lles dona
desnudos pedindo en vano
à pátria misericordia
aunque contenta gaitiña
o probe gaiteiro toca,
eu podo decirche
non canta, que chora
Probe Galicia, non debes
chamarte nunca española,
que España de ti se olvida
cando eres !ay! tan hermosa.
Cal si na infamia naceras
torpe de ti se avergonza,
y a nay que un fillo despreça
nay sin coraçón se noma.
Naide por que te levantes
che alarga a man bondadosa;
naide os teus prantos enxuga,
y homilde choras e choras.
Galicia, ti non tés patria,
y a prole fecunda tua
se espalla en errantes hordas,
mentras triste e solitaria
tendida na verde alfombra
ó mar esperanzas pides,
de Dios a esperanza imploras.
Porque aunque en son de festa
alegre a gaitiña se oya,
eu podo decirche
non canta, que chora.
"Espera Galicia Espera"
(...)
Rosalía de Castro "Cantares Gallegos - A Gaita Gallega, resposta Ó eminente poeta D. Ventura Ruiz de Aguilera
Cuando la gaita Gallega
el pobre gaitero toca, | ||
no sé lo que me sucede | ||
que el llanto a mis ojos brota. | ||
Ver mefiguro a Galicia | ||
bella, pensativa y sola, | ||
como amada sin su amado, | ||
como reina sin corona. | ||
Y aunque alegre danza entone | ||
y dance la turba loca, | ||
la voz del grave instrumento | ||
suéname tan melancólica; | ||
a mi alma revela tantas | ||
desdichas, penas tan hondas, | ||
que no sé deciros | ||
si canta o si llora. | ||
- II -
| ||
Recuérdame aquellos cielos, | ||
y aquellas dulces auroras, | ||
y aquellas verdes campiñas, | ||
y el arrullo de sus tórtolas, | ||
y aquellos lagos, y aquellas | ||
montañas que al cielo tocan, | ||
todas llenas de perfumes, | ||
vestidas deflores todas, | ||
donde Dios abre su mano | ||
y sus tesoros agota, | ||
mas, ¡ay!, como me recuerda | ||
también que hay allí quien dobla, | ||
en medio de la abundancia, | ||
al hambre lafrente torva, | ||
no acierto a deciros | ||
si canta o si llora. | ||
- III -
| ||
Suena, y cruzan por mi espíritu | ||
puras, risueñas y hermosas | ||
las sombras de los cien puertos | ||
de que Galicia es señora. | ||
Y lentamente pasando, | ||
como ciudades que flotan, | ||
van sus cien naves soberbias | ||
al ronco son de las olas; | ||
mas, ¡ay!, como en ellas veo, | ||
con el oro de sus costas, | ||
sus tiernos hijos desnudos | ||
que miran tristes a Europa, | ||
pidiendo su pan amargo | ||
a la América remota, | ||
no acierto a deciros | ||
si canta o si llora. | ||
- IV -
| ||
¡Pobre Galicia!... Tus hijos | ||
huyen de ti o te los roban, | ||
llenando de íntima pena | ||
tus entrañas amorosas. | ||
Y como a parias malditos, | ||
y como a tribus de ilotas | ||
que llevasen en el rostro | ||
sello de infamia o deshonra, | ||
¡ay!, la patria los olvida, | ||
la patria los abandona, | ||
y la miseria y la muerte | ||
en su hogar desierto moran. | ||
Por eso, aunque en son de fiesta | ||
la gaita gallega se oiga, | ||
no acierto a deciros | ||
si canta o si llora. | ||
- V -
| ||
¡Espera, Galicia, espera! | ||
Lleva la cruz que te agobia, | ||
regando con sangre y lágrimas | ||
esa vía dolorosa. | ||
¡Tendrás sed!... Hiel y vinagre | ||
te darán con mano pródiga, | ||
y, con corona de espinas, | ||
cetro de caña por mofa; | ||
pero los tiempos se acercan, | ||
y cuando suene tu hora, | ||
feliz subirás y grande | ||
a la cumbre de la gloria. | ||
Hoy si la gaita gallega | ||
el pobre gaitero toca, | ||
no acierto a deciros | ||
si canta o si llora.La gaita gallega
Ventura Ruiz Aguilera
Eco nacional, 1860
A mi querido amigo D. Manuel Murguía
|
"...la Corona de España se propusiera literalmente “extinguir” (tal es el término utilizado en un decreto de Carlos III: “para que de una vez se llegue a conseguir el que se extingan los diferentes idiomas de que se usa en los mismos Dominios, y sólo se hable el Castellano” )